źródło zdjęcia: facebook.com/p/Cmentarz-Żydowski-Zabrze-Stowarzyszenie-Zachor
Cmentarz żydowski w Zabrzu, który przez dziesięciolecia przetrwał zarówno okres III Rzeszy, Holokaust, jak i czasy powojenne, został narażony na akty dewastacji dokonane przez wandali. Kilkadziesiąt nagrobków zostało zniszczonych w ostatnich dniach, a straty wynoszą setki tysięcy złotych. Policja zatrzymała czterech mężczyzn podejrzanych o te akty wandalizmu.
źródło zdjęcia: facebook.com/p/Cmentarz-Żydowski-Zabrze-Stowarzyszenie-Zachor
Zniszczenia zostały zgłoszone w poniedziałek 5 czerwca przez Dariusza Walerjańskiego, historyka i muzealnika, który opracowuje dokumentację cmentarzy żydowskich, zwanych kirkutami, m.in. w Zabrzu, Żorach i Gliwicach. Walerjański jest również przewodniczącym komisji kultury i dziedzictwa Rady Miasta Zabrze. Zgodnie z jego relacją, kilkadziesiąt nagrobków zostało zdewastowanych.
Policja, po otrzymaniu informacji o zniszczeniach, zebrała ślady na miejscu zdarzenia i rozpoczęła poszukiwania sprawców. Wtorek przyniósł informacje o zniszczeniu kolejnych dwudziestu pomników. Policjantom udało się jednak zatrzymać podejrzanych o ten czyn.
Młodszy aspirant Sebastian Bijok z zabrzańskiej policji potwierdził zatrzymanie czterech mężczyzn. Są to mieszkańcy Zabrza w wieku od 20 do 41 lat. Bijok nie zdradził szczegółów na temat tego, jak udało się ustalić tożsamość podejrzanych, zasugerował jednak, że informacje były na tyle konkretne, że pozwoliły na ich zatrzymanie.
źródło zdjęcia: facebook.com/p/Cmentarz-Żydowski-Zabrze-Stowarzyszenie-Zachor
Wszystko wskazuje na to, że sprawcy odwiedzili cmentarz dwukrotnie w ciągu kilku ostatnich dni, dewastując nagrobki. Pierwszą informację o zniszczeniu 26 pomników policja otrzymała od Walerjańskiego w poniedziałek. We wtorek rano zauważono zniszczenia kolejnych 20 nagrobków.
Najbardziej zniszczony został grobowiec zasłużonej dla miasta rodziny Maxa Böhma. Do innych znaczących strat należy zniszczenie najstarszej macewy na cmentarzu, należącej do dziecka Heleny Schüller z 1871 roku, która została wyrwana z ziemi. Wiele zniszczonych pomników to nagrobki dzieci.
Ten cmentarz przetrwał trudne czasy panowania III Rzeszy, Holokaustu i czasów powojennych, ale w XXI wieku jest niszczony przez wandali. Żydzi z Zabrza, niestety, nie mają spokoju nawet po śmierci” – pisze w komunikacie Stowarzyszenie Na Rzecz Ratowania Cmentarza Żydowskiego w Zabrzu „Zachor”. Organizacja, która opiekuje się kirkutem, szacuje straty związane z dewastacją na setki tysięcy złotych.
Dariusz Walerjański podkreślił, że dewastacja nagrobków to nie tylko akt wandalizmu, ale także zbezczeszczenie miejsca pochówku. Macewa Heleny Schüller, która przez 152 lata stała w cieniu drzewa, przetrwała Holokaust, kiedy cmentarz był skazany na zniszczenie, tylko by zostać zniszczoną w XXI wieku.
Policja prowadzi dalsze czynności z zatrzymanymi, którzy spędzili noc w areszcie. Według mł. asp. Bijoka, prawdopodobnie jeszcze tego dnia usłyszą oni zarzuty.
Dewastacja cmentarza żydowskiego w Zabrzu, miejsca o dużej wartości historycznej i kulturalnej, pokazuje, że mimo upływu lat, miejsc pamięci nadal są narażone na akty wandalizmu. Przywrócenie uszkodzonych nagrobków do ich pierwotnego stanu będzie wymagało ogromnego wysiłku i środków finansowych, a straty emocjonalne i kulturowe są nie do odzyskania.
Dodane przez Mikołaj Czarnecki
Doświadczony dziennikarz portalu Nowiny Zabrzańskie. Specjalizuje się w tematyce lokalnej Zabrza i regionu Górnego Śląska. Pasjonat spraw społecznych, kulturalnych i historycznych miasta.
