Czy Zabrze było więc niemieckie? Tak, przez pewien czas w swojej historii miasto było częścią Niemiec.
Zabrze było niemieckie od chwili założenia miasta do końca II wojny światowej. Przynależność ta jest jednak nieco skomplikowana przez fakt, że region Górnego Śląska, w którym Zabrze się znajduje, był obszarem sporów terytorialnych i zmian granic między Polską i Niemcami.
Zgodnie z dostarczonymi informacjami, Zabrze (do 1915 roku, później nazwane Hindenburg) było częścią Cesarstwa Niemieckiego, a następnie Republiki Weimarskiej i III Rzeszy od czasu swojego założenia do 1945 roku. W 1922 roku, po plebiscycie na Górnym Śląsku, część terytorium powiatu zabrzańskiego, w tym Bielszowice, Bujaków, Chudów, Kończyce, Makoszowy, Paniowy, Paniówki, Pawłów i Ruda, została przyłączona do Polski.
Reszta miasta, w tym gminy Biskupice, Maciejów, Sośnica, Zaborze i Zabrze, oraz obszar dworski Biskupice, pozostała w granicach Niemiec do 1945 roku, kiedy to Zabrze zostało włączone do Polski po II wojnie światowej.
Przyjrzyjmy się bliżej tej kwestii:
Zabrze – miasto niemieckie?
W czasach I wojny światowej, dokładnie w 1914 roku, Zabrze – wtedy znane jako Hindenburg – było miastem położonym w granicach Niemiec. Zmiana nazwy miasta miała miejsce w wyniku entuzjazmu jaki wywołał zwycięski generał Paul von Beneckendorff und von Hindenburg. Jego nazwisko zaczęło funkcjonować jako nowa nazwa miasta od lutego 1915 roku.
Powstania Śląskie i plebiscyt
Po zakończeniu I wojny światowej, nastroje narodowe na Górnym Śląsku znacząco się zmieniły, co doprowadziło do wybuchu powstań zbrojnych w 1919 i 1920 roku. Koniec konfliktu przyniósł plebiscyt, który miał zadecydować o przynależności Zabrza. Mimo iż większość głosujących opowiedziała się za pozostaniem w Niemczech, wybuch III powstania śląskiego i decyzje Rady Ambasadorów wpłynęły na ostateczne przynależności terenów.
Podział terenów Górnego Śląska
Po III powstaniu śląskim i decyzjach Rady Ambasadorów, obszar plebiscytowy Górnego Śląska został podzielony. Część obszarów, w tym m.in. Zabrze, pozostała po stronie niemieckiej. Natomiast 9 gmin, stanowiących prawie 60% powierzchni powiatu zabrzańskiego, wraz z 33% mieszkańców, przyznano Polsce.
Zabrze po II wojnie światowej
Zabrze, podobnie jak cały Górny Śląsk, po II wojnie światowej, w wyniku decyzji podjętych na konferencji poczdamskiej w 1945 roku, znalazło się w granicach nowo powstałego państwa polskiego. Mimo ciężkiego dziedzictwa wojennego i traumatycznych doświadczeń, miasto, podobnie jak cały region, przeszło proces intensywnej polonizacji i odbudowy.
Dziedzictwo niemieckie w Zabrzu
Mimo iż Zabrze jest obecnie polskim miastem, niemieckie dziedzictwo jest wciąż obecne i widoczne. Niemiecki wpływ jest zauważalny w architekturze miasta, kulturze, a także w historii lokalnej społeczności. Wiele budynków, instytucji i miejsc w Zabrzu nosi znamiona historii związanej z Niemcami.
Zabrze dzisiaj
Dzisiaj Zabrze jest jednym z najważniejszych miast aglomeracji śląskiej, słynącym z prężnej gospodarki i bogatej historii. Mimo swojego niemieckiego dziedzictwa, miasto jest teraz integralną częścią Polski i świadomie kultywuje swoje wielokulturowe korzenie.
